ژئواینفو: اطلاعات موضوعی علوم ژئوماتیک

اطلاعات موضوعی و خبرهای مفید و مهم در مورد شاخه های مختلف علوم ژئوماتیک که معمولا به طور پراکنده وجود دارد.( رستمی و فاطمی)

ژئواینفو: اطلاعات موضوعی علوم ژئوماتیک

اطلاعات موضوعی و خبرهای مفید و مهم در مورد شاخه های مختلف علوم ژئوماتیک که معمولا به طور پراکنده وجود دارد.( رستمی و فاطمی)

آتلانتیس به ایستگاه بین المللی فضایی پیوست

فضاپیمای آتلانتیس روز یکشنبه ۱۰ ژوئن وارد ایستگاه بین المللی فضایی شد. دانشمندان کار بررسی صدمه وارد شده به مخزن سوخت این فضاپیما را آغاز کرده اند.آتلانتیس روز جمعه، ۸ ژوئن، از مرکز فضایی کندی در ایالت فلوریدای آمریکا اولین ماموریت سال ۲۰۰۷ خود را آغاز کرد.این فضاپیما در ساعت هفت و سی و هشت دقیقه بعد از ظهر روز یکشنبه به وقت گروینویچ در ایستگاه بین المللی فضایی (ISS) فرود آمد.هفت سرنشین آن که در کمتر از ۹ دقیقه وارد مدار زمین شد، قرار است در ماموریت یک هفته ای خود چند ژنراتور تولید برق خورشیدی دیگر را در ایستگاه بین المللی فضایی نصب کنند.

پس از انهدام فضاپیماهای چالنجر و کلمبیا این فضاپیمای آتلانتیس است که ماموریتهای مهم فضایی را انجام می دهد.

در انتظار ثبت رکوردهای جدید هلال ماه

در انتظار ثبت رکوردهای جدید هلال ماه

 

1- مقدمه

بیشتر کسانیکه با رؤیت هلال ماه آشنا می شوند و در این راه باقی می مانند، علاقه خاصی به ثبت رکوردهای جدید در رؤیت هلال ماه دارند. شاید همین امید و هدف باعث شده  تا افراد زیادی را با سابقه های طولانی در ایران و جهان بشناسیم. رکوردهای هلال ماه به یکی و دو پارامتر محدود نمی شود و با توجه به بیش از 16 نوع رصد هلال ماه (از نظر زمان رصد) و بیش از 8 پارامتر مختلف رؤیت پذیری هلال، بیش از 128 رکورد برای رؤیت پذیری هلال ماه وجود دارد! و سن هلال تنها یکی از این رکوردها برای انواع هلال است.

هلال صفر 1428 (9 اسفند 1384) با رصد 4 گروه رصدی در کشور، از هلالهایی است که با رؤیت آن چند رکورد جدید به ثبت رسید و خاطره آن برای بسیاری از گروه ها هنوز به یادگار مانده است. 25 خرداد 1386 نیز ایران صحنه رقابتی سالم برای کسب رکوردها و افتخارات جدید خواهد بود. به علت اهمیت این رصد در ابعاد مختلف، از جمله سن، جدایی، ضخامت و فاز پایین، در این نوشتار به بررسی همه جانبه آن پرداخته میشود.

 

2- مشخصات کلی هلال

زمان رصد این هلال، غروب روز جمعه 25 خرداد 1386 برابر با 15 ژوئن 2007 میلادی است . خلاصه پارامترهای این هلال برای مرکز ایران به مختصات تقریبی طول 54 درجه و عرض32 درجه در زیر نشان داده شده است:

زمان مقارنه

ساعت 6 و 44 دقیقه روز جمعه 25 خرداد 1386

 

محاسبات در لحظه غروب خورشید در مرکز ایران

1

فاصله ماه تا زمین

369680 کیلومتر

2

غروب خورشید

19 و1 دقیقه

3

غروب ماه

19 و 43 دقیقه

4

مکث ماه

42 دقیقه

5

آزیموت ماه

298 درجه و 36 دقیقه

6

آزیموت خورشید

298 درجه و 24 دقیقه

7

اختلاف آزیموت

0 درجه و 12 دقیقه

8

ارتفاع ماه

6 درجه و 30 دقیقه

9

اختلاف ارتفاع ماه و خورشید

7 درجه و 20 دقیقه

10

جدایی زاویه ای

7 درجه و 20 دقیقه

11

سن هلال

12 ساعت و 17 دقیقه

ï     بر اساس رصدهای قبلی انجام شده خصوصاً رصد صفر 1428وضعیت رؤیت پذیری هلال به شرح زیر خواهد بود: رؤیت پذیری این هلال با تلسکوپهای 14 و 16 اینچ از افغانستان و جنوب غربی پاکستان شروع می شود و در ایران اولین نقاط در جنوب شرق با تلسکوپهای بزرگتر از 8 اینچ گشودگی احتمال رؤیت دارند. در بقیه نقاط ایران ابزار مناسب با توجه به شکل و جدول زیر صورت می گیرد:

 

جدول خطوط رؤیت پذیری هلال جمادی الثانی 1428

 

 ناحیه

گشودگی ابزار

نقاط داخل این ناحیه

A

بیش از 200 میلیمتر

بیرجند، کرمان، زاهدان، زابل، سراوان، چابهار، بندرعباس

B

150 میلیمتر

مشهد، سبزوار، طبس، سیرجان، یزد، بوشهر و شیراز

C

120 میلیمتر

بجنورد، ساری، سمنان، تهران، قم، اصفهان، اهواز و  دزفول

D

100 میلیمتر

قزوین، رشت، زنجان، خرم آباد، همدان، کرمانشاه، سنندج، ساوه و ایلام

E

80 میلیمتر

تبریز،ارومیه، اردبیل، پارس آباد، میانه و مهاباد

F

70 میلیمتر

ماکو

 

خطوط رؤیت پذیری هلال جمادی الثانی 1428 بر اساس رصدهای قبلی

 

در نقشه فوق، نقاطی که در شرق مرز بین دو ناحیه رؤیت پذیری قرار می گیرند (مثل اصفهان)، بهتر است از ابزار های قوی تر استفاده نمایند تا بتوانند راحت ترهلال را رؤیت نمایند. با توجه به مدت زمان مکث زیاد این هلال (37 دقیقه در جنوب شرق تا 50 دقیقه در شمال غرب)، احتمال رؤیت این هلال تا 10 دقیقه بعد از غروب خورشید، بعید به نظر می رسد. زیرا این مدت مکث زیاد، فرصت زیادی را برای کم شدن روشنایی شفق و تاریک شدن هوا از ما می گیرد.

1-     کسانیکه به دنبال رکودرد سن هلال هستند، توجه داشته باشند که با توجه به سختی رؤیت این هلال در جنوب شرق کشور، شکستن سن هلال کمتر از 11:40 (رکورد آقای قاضی میرسعید) دقیقه بعید به نظر می رسد. حتی پشت سر گذاشتن سن 12:07 (رکورد آقای استم) و سن 12:15 (رکورد آقای موحد نژاد) در مناطق جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان و کرمان کاری دشوار و سختی خواهد بود. اما برای این هلال می توان در منطقه جنوب کرمان (مثلاً بافت) با یک ابزار مناسب (بزرگتر از 8 اینچ) به رکورد سوم یا چهارم سن هلال دست یافت. اگر گروه ها در سراسر ایران، خصوصاً مناطق خراسان، یزد و اصفهان و فارس موفق به رؤیت هلال شوند، رکوردهای پنجم به بعد را به ثبت خواهند رساند. این هلال می تواند موقعیت خوبی برای کسانی باشد که میخواهند به رکورد سن 13 ساعت در مناطق شمال غرب با یک ابزار متوسط مثل دوربینهای دوچشمی 100*25 و 80*20 برسند. در اینجا جدول آخرین رکوردهای سن هلال با چشم مسلح برای مقایسه بیان می شود:

 

 

نام یا گروه

تاریخ

طول

عرض

ارتفاع

سن

جدایی

ابزار

1

سید محسن قاضی میرسعید

7-9-2002

31:04

56:28

2110

11:40

7:30

150*40

2

جیمز استم

20-1-1996

32:18

111:00

730

12:07

7:42

8 اینچ

3

علیرضا موحد نژاد

19-8-2001

29:30

56:48

2700

12:15

7:36

150*40

4

پی یِر شوار

20-1-1996

32:48

113:18

100

12:33

7:54

10 اینچ

5

دانا پاچیک

20-1-1996

32:24

118:06

1740

12:50

8:00

80*11

6

کلینت باخ

24-5-1990

35:30

83:30

1700

13:04

7:54

12 اینچ

7

روبرت ویکتور

5-5-1989

42:42

84:30

270

13:28

8:18

دوچشمی

8

گروه فسا و کرمان

28-2-2006

29:06

56:59

؟

13:44

7:18

8 و 14 اینچ

9

دان پیرس

5-5-1989

30:18

97:54

180

13:47

8:30

دوچشمی

10

کانون امام زمان دولت آباد

28-2-2006

31:37

51:44

2500

14:10

7:34

150*40

11

مرکز نجوم شهر رضا

28-2-2006

32:00

51:52

2300

14:18

7:38

120*20

12

گروه شفق نجف آباد

28-2-2006

32:31

51:12

2338

14:25

7:42

120*20

13

موران

15-4-1972

35:05

117:06

؟

14:42

8:39

دو چشمی

14

بایدا

25-5-1990

31:36

110:30

؟

14:49

8:36

دو چشمی

 

نقشه برداری با Spatial Station

شرکت Trimble در آمریکا تولید یک سیستم جدید نقشه برداری را به نام Spatial Station اعلام نموده است. این سیستم جدید سه دستگاه را در یک دستگاه جمع کرده است:  یک توتال استیشن، یک اسکنر لیزری زمینی و یک دوربین ویدئویی. سخنگوی Trimble اعلام کرده که این دستگاه رقیبی برای اسکنرهای لیزری نخواهد بود اما انتظار می رود کمکهای زیادی به نقشه برداری بکند.  شاید دلیل اصلی این تواضع ! قیمت بالای آن باشد و یا اینکه  کسی نخواهد که لزوما از این سه تکنولوژی همزمان استفاده کند.

در اولین نگاه چیز جدیدی در این دستگاه نمی بینیم. سالهای زیادی است که ساخت دستگاههای برداشت سه بعدی در دستور کار شرکتهای سازنده قرار گرفته است. Spatial Station هم یکی دیگر از تلاشها برای انقلاب در برداشت نقشه برداری است. البته باید منتظر ماند و دید که کاربران به این پدیده نو چگونه واکنش نشان می دهند. این دستگاه قادر است در هر ثانیه حداکثر 15 نقطه را تا فاصله 150 متری با حداقل فاصله نقطه 10 میلیمتری برداشت کند.

سخنگوی شرکت، قدرت این دستگاه را در تولید اطلاعات مکمل می داند: "خروجی این دستگاه ابر نقطه ای یا تصویر نیست؛ بلکه ترکیبی جدید است". در حالت نقشه برداری معمولی دستگاه می تواند تصاویری پیوسته از موقعیت سایت طبق تنظیمات کابر ثبت کند. کاربر می تواند موقعیت های مجزای دلخواه خود را نیز برای گرفتن تصویر تعیین نماید.  همراه با دستگاه، نرم افزار Vision ارایه شده است که قادر به همپوشانی داده ها است. با این نرم افزار می توان داده های نقطه ای را بر روی تصاویر اخذ شده مشاهده نمود. با این قابلیت کاربران می توانند در همان سایت مشاهده کنند که چه بخشهایی از سایت برداشت شده اند. برای کاربردهایی نظیر ایجاد مدل سه بعدی یا محاسبه حجم که به تعداد زیادی نقطه نیاز است، دستگاه مانند یک اسکنر رفتار می کند. ترکیب داده های اسکنر لیزری و تصاویر اخذ شده امکان بررسی بخشهای برداشت شده و برداشت نشده را ایجاد می کند. کنترل پروژه به این صورت راحت تر خواهد بود.

گرچه قیمت دستگاه به صورت رسمی هنوز تعیین نشده است ولی انتظار می رود چیزی بین قیمت توتال استیشن و اسکنرهای لیزری بسیار پیشرفته – احتمالا حدود صد هزار دلار - باشد.

ناسا جانشین هابل را معرفی کرد

آژانس فضایی آمریکا، ناسا، از مدلی از یک تلسکوپ فضایی که دانشمندان می گویند قادر به رؤیت دورافتاده ترین گوشه های کیهان خواهد بود پرده برداری کرده است.تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) قرار است جایگزین تلسکوپ پا به سن گذاشته هابل شود.ابعاد این تلسکوپ بزرگتر از هابل است و دارای آینه ای عظیم خواهد بود که بر قدرت رصدگری آن می افزاید و به علاوه نسبت به هابل دورتر از زمین مستقر خواهد شد.مقام های ناسا گفتند استقرار این تلسکوپ، که به بزرگداشت یکی از مدیران سابق ناسا جیمز وب نامگذاری شده است، برای ماه ژوئن 2013 برنامه ریزی شده است.

کشف آثار نقشه برداری در میان اسناد قدیمی دانشگاه

 
کشف آثار نقشه برداری در میان اسناد قدیمی دانشگاه
 
پس از بررسی های بعل آمده از بین فرمهای موجود در انبار نقشه برداری دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی، 
نمونه یک فرم عملیات مترکشی پیدا شد. دیدن این فرم در این زمان که طولها با روشهای ساده و دقیق بوسیله 
طولیابهای الکترونیکی اندازه گیری می شود، بسیار جالب توجه است. نحوه اندازه گیری در این فرم (قرائت 
ابتدا و انتها)، اساس کار تئوری خطاها را نشان می دهد. ای کاش امروزه نقشه برداران به مسائل ریز توجه
بیشتری می کردند و تنها به اندازه گیری های دستگاه اعتمادنمی کردند. این هم تصویر قسمتی از این فرم:
 
123 
 

چین و قواعد سخت گیرانه تر

دولتمردان چینی تصمیم گرفته اند تا قوانین سخت گیرانه تری را در مورد فعالیت اتباع خارجی در زمینه نقشه برداری و تولید نقشه وضع نمایند. ظاهرا  چینیها نسبت به ازدیاد فعالیتهای نقشه برداری توسط بیگانگان در کشورشان حساس شده اند و می گویند که این مسائل به امنیت ملی آنها لطمه وارد خواهد کرد.

این قوانین فعالان در این زمینه را ملزم می سازد تا قبل از هرگونه عملیاتی فرمهای مخصوص صدور اجازه را دریافت نموده و بعد آن را پر نمایند. طبق این قوانین اجازه نامه تنها در پکن صادر خواهد شد و پس از صدور آن؛ تازه این گونه افراد ( حقوقی و حقیقی) باید تحت نظارت دولتهای محلی عمل کنند. علاوه بر این مجموعه عملیات نباید امنیت ملی را به مخاطره بیندازد و یا شامل اسرار مملکتی باشد. دولت چین مالکیت تمامی نتایج حاصل از نقشه برداری را برای خود محفوظ می داند.

خوب چینیها کمی در زمینه اطلاعات حلقه را تنگ تر می کنند و البته با توجه به پیشرفت تکنولوژی اطلاعات مکانی؛ که چینیها خوب از آن اطلاعات دارند؛ علت این کار آنها اصلا معلوم نیست. شاید هم مثل بسیاری چیزهای دیگر این منافع اقتصادی است که دارد قوانین را هدایت می کند. چینیها در همه چیز تقریبا خود کفا شده ند و به طور مستقیم هم نمی توانند با جریان آزاد تجارت و فن اوری مقابله کنند خوب بهترین وسیله بهانه قرار دادن امنیت ملی است. البته این تنها یک حدس است و باید به انتظار نشست تا رفتارهای بعدی چینیها چگونه خواهد بود.

 

گردهمایی نقشه برداری در میبد

 

گردهمایی نقشه برداری در میبد

معاونت پژوهشی با همکاری انجمن علمی نقشه برداری دانشگاه آزاد اسلامی میبد در بیستمین سالگرد تاسیس دوره کاردانی نقشه برداری و پانزدهمین سال تأسیس دوره کارشناسی نقشه برداری و در سالروز آزادی خرمشهر، گرد همائی نقشه برداری را تحت عنوان:" نقشه و فن آوری اطلاعات مکانی محور اقتدار ملی " با حضور چند تن از مسئولین و اساتید نقشه برداری کشور برگزار می کند.

زمان: پنجشنبه سوم خرداد ماه 1386 ساعت 8:30 صبح
مکان: تالار رشید الدین میبدی دانشگاه آزاد اسلامی میبد

 

کشف یک نقشه قدیمی در مصر

کاوشگرانی که در بیابان ساحارا کار می کنند به تازگی اعلام کرده اند که یکی از قدیمی ترین نقشه های جهان را کشف نموده اند. قدیمی ترین نقشه روی یک دیوار با قدمت 6000 سال در ترکیه است که که یک نمای جغرافیایی به حساب می آید. این نقشه جدید انقلابی در مصر شناسی پدید آورده است.

این نقشه قدیمی که روی یک قطعه سنگ حک شده است را یک باستانشناس آماتور پیدا کرده است. حکاکی های این نقشه نقاط اطراق یک هیات اعزامی را نشان می دهد که در پی دستور چهارمین فرعون به نام  Khufu (همان خئوپوس) به دنبال ماده ای نامعلوم به نام مفات (mefat) بوده اند. بررسی های رادیو کربن تاریخ این قطعه را 2600 سال قبل از میلاد معلوم کرده است.

باستانشناسان اطلاعی در مورد مفات و چگونگی آن ندارند. به هر حال در 4500 سال پیش در بیابان آب بسیار ارزشمند بوده است. در همین سایت تحقیقاتی حکاکی دیگری پیدا شده است که ده دیوار را با چندین زمین آبیاری شده نشان می دهد. که دو تای آنها به یک منبع آب وصل هستند.

با استفاده از  این نقشه ده ایستگاه بین راهی در طولی بین 6 تا 9 کیلومتر از محل سایت کشف شده ، تشخیص داده شده است. باستان شناسان می گویند که اینها محل چاههای بسیار قدیمی می باشند. البته هنوز مجادلات بسیاری پیرامون سن این اکتشافات تازه وجود دارد. اما همه به قدمت بالای این نقشه اذعان دارند.

قدمت این نقشه و نقشه های مشابه نیاز دائم بشر به نقشه و اطلاعات مکانی را به وضوح آشکار می سازد. چیزی که بشر اولیه تا به امروز همواره بدان نیاز داشته و در جهت تولید آن تلاش می کرده است. آنچه در این میان علی رغم نیاز ثابت انسان تغییر کرده است تنها روشها و وسایل مورد استفاده انسانها بوده است....  چیزی که چالش دنیای امروزی است یعنی وسایل و روشهای هرچه پیشرفته تر.

دلسوزی پیشکسوتهای نقشه برداری

 

دلسوزی پیشکسوتهای نقشه برداری

با تبریک روز معلم به همکارانمان و تمام اساتید و دبیران و معلمان زحمتکش و دلسوز، امروز به خبری برخوردم که یک پیشکسوت نقشه برداری در کانادا برای توسعه علوم ژئوماتیک یک کار ارزنده انجام داده است:

دکتر ویلیز روبرت، پیشکسوت نقشه برداری زمینی به همراه دو دخترش، مبلغ 55 هزار دلار را برای ایجاد کمک هزینه تحقیقاتی در زمینه مهندسی ژئوماتیک و ژئودزی در شهر فردریکتون به دانشگاه نیوبرنزویک اهدا کردند. مک لاقلین، رئیس دانشگاه نیوبرنزویک (از دانشگاه های معتبر کانادا که در ژئودزی پیش قدم است) گفت: دکتر روبرت در سال 1950 موضوع ایجاد دانشکده مهندسی ژئودزی و ژئوماتیک را مطرح کرد و اکنون هدیه ایشان کمک بزرگی به دانشجویان این دانشگاه برای ادامه تحقیقات موردعلاقه یشان است.

Robert 

دکتر روبرت در سال 1940 در رشته جنگلبانی فوق دیپلم گرفت و به سربازی رفت. در سال 1945 در دانشگاه نیوبرنزویک بعنوان کاردان جنگلبانی استخدام شد و در سال 1947 در رشته نقشه برداری لیسانس گرفت. بخاطر زحمات ارزنده این استاد، دانشگاه نیوبرنزویک در سال 2005 دکتری افتخاری را به ایشان تقدیم کرده است.

ایران ژئوماتیک به ژئوماتیکا تبدیل شد

 

ایران ژئوماتیک به ژئوماتیکا تبدیل شد

سایت معروف ایران ژئوماتیک به مدیریت آقای مهندس حسین زندی با تغییرات اساسی به یک سایت علمی و مرجع در زمینه نقشه بردار تبدیل شد.  ایران ژئوماتیک در سال 1383 فعالیت خود را آغاز نمود و توانست گامهای مؤثری در رابطه با علم نقشه برداری بردارد . امروز این سایت با تنوع کاری در این زمینه و تغییر نام به ژئوماتیکا، به کمک اساتید این رشته هدایت و رهبری می شود. نیازی که از دیرباز احساس می شد و امروز در حال برطرف شدن آن هستیم و آن ارتباط مؤثر تمام فعالان این رشته با مسائل جدید رشته نقشه برداری می باشد. بد نیست شما هم عضو این سایت شوید

http://www.irangeomatic.net/